މި ސަރަހައްދުން އަލަށް އުފެދުނު ދިތުވާއަކީ، ކަނޑު ހޫނުވުމާއި، ވައިގެ ބަދަލުތަކާއި، އަދި މޫސުމީ އެކަށީގެންވާ ހާލަތްތައް ގުޅިގެން ދެކުނު އޭޝިއާގެ މިލިއަން މީހުންނަށް އަސަރުކުރާނެ ޓްރޮޕިކަލް ތޫފާނެއް އުފެދޭނެ ގޮތުގެ ފުރިހަމަ މިސާލެކެވެ.
ދިތުވާ ފުރަތަމަ ފެށިގެން އައީ އިންޑިޔާ ކަނޑުގެ މެދުތެރޭގައި ހޫނުމިން އާދަޔާ ޚިލާފަށް މަތިވެފައިވާ ސަރަހައްދެއްގައި ހުރި ކުޑަ ލޯ-ޕްރެޝާ ނިޒާމެއްގެ ގޮތުގައެވެ. ފާއިތުވި މަހު ރެކޯޑު ކުރެވުނު ކަނޑުގެ ސަތަޙައިގެ ހޫނުމިން 28 ޑިގްރީ ސެލްސިއަސް އަށްވުރެ މަތީގައި ހުރިއިރު، މިއީ ތޫފާނެއް އުފެދުމަށް ބޭނުންވާ އެންމެ ކުޑަ ހޫނުމިނެވެ.
މޫސުމާ ބެހޭ ތަޖުރިބާކާރުން ވިދާޅުވާ ގޮތުގައި މި ހޫނުމިނަކީ "އިންޖީނު" ފަދަ އެއްޗެއް ކަމަށާއި، މިކަމުގެ ސަބަބުން ތެތްކަމާއި ހޫނުކަން ވައިގެ ތެރެއަށް މައްޗަށް ދިއުމާއެކު، ކަނޑުގެ ސަތަހައިގައިވާ ޕްރެޝަރު މަޑުމަޑުން ދަށްވިއެވެ. ހޫނުވައި ހަލުވިކަމާއެކު މައްޗަށް ދިއުމުން، ވަށައިގެންވާ ވައި އެތެރެއަށް ދުއްވައިގަތެވެ. ގަޑިއެއްހާއިރުގެ ތެރޭގައި މިނިޒާމު ވަރަށް ބާރަށް ވަރުގަދަވިއެވެ. ކުޑަ ބައްދަލެއްގެ ގޮތުގައި ފެށުނު އެއްޗެއް، ތަރުތީބުކޮށްފައިވާ ގުގުރާ ވިދާ ތޫފާންތަކާއި ޕްރެޝަރު ދަށްވުމާއެކު، ވަރަށް އަވަހަށް ޓްރޮޕިކަލް ޑިޕްރެޝަނަކަށް ބަދަލުވިއެވެ.
މިސަރަހައްދުގެ މޫސުމާބެހޭ މަރުކަޒުތަކުން މިނިޒާމު ވަރުގަދަވަމުންދާ ގޮތް ގާތުން ބަލަމުން ދިޔައެވެ. ތޫފާނެއް އުފެދުމަށް ބޭނުންވާ ހުރިހާ މާހައުލެއް ފުރިހަމަވެފައިވެއެވެ. ކަނޑު ހޫނުވުމާއި، ގިނަ އަދަދެއްގެ ތެތްކަމާއި، ވައިގެ ޝިއާ މަދުވުން ހިމެނެއެވެ. ވައިގެ ޝިއާއަކީ ވައިގެ ތިރީ ފަށަލައާއި މަތީ ފަށަލައާ ދެމެދު ވައިގެ ބާރުމިނާއި މިސްރާބަށް އަންނަ ބަދަލެވެ. ގިނަ ފަހަރު މިކަމުގެ ސަބަބުން އުފެދެމުންދާ ތުފާންތައް ރޫޅިގެންދެއެވެ.
ނަމަވެސް ދިތުވާގެ ހާލަތުގައި ޝިއާ މަދުވުމުގެ ސަބަބުން ތޫފާނު މައްޗަށް ބިނާވެ، ހަލުވިކަމާއެކު ވަރުގަދަވިއެވެ. ވައިގެ ބާރުމިން ގަޑިއަކު 63 ކިލޯމީޓަރަށްވުރެ މަތިވުމާއެކު، ދުނިޔޭގެ މޫސުމާބެހޭ ޖަމިއްޔާގެ ސަރަޙައްދީ ޕެނަލްގެ އުސޫލުތަކާ އެއްގޮތަށް، މިނިޒާމު ރަސްމީކޮށް ތޫފާން ސްޓޯމެއްގެ ގޮތުގައި ބެލެވި، "ދިތުވާ" އޭ ކިޔައި ނަންދިނެވެ.
ސެޓެލައިޓްގެ ފޮޓޯތަކުން ދައްކާ ގޮތުގައި މިނިޒާމުގެ މައިގަނޑު ވަރުގަދަވެ، ދިތުވާ އެންމެ ބާރުގަދަވި ވަގުތު އޭގެ މެދުގައި ރަނގަޅަށް ފާހަގަކުރެވޭ ޑެންސް އޯވާކާސްޓެއް ފެނިފައިވެއެވެ. މިއީ އޭގެ މެދު ވަށައިގެން ބާރުގަދަ ތޫފާންތައް ލެވިފައިވާ ކަމުގެ ނިޝާނެކެވެ. ދިތުވާގައި ފުރިހަމަ ތޫފާނެއްގެ އެންމެ މުހިންމު ސިފަތައް ފެންނަން ފެށިއެވެ. ކަނޑައެޅިގެން ހަމަހިމޭން "ލޮލެއް" އޭގެ ވަށައިގެންވާ ބާރުގަދަ "އައިވޯލް"އެއްގެ ތެރޭގައި ހުއްޓެވެ.
މި "އައިވޯލް"ގައި އެންމެ ބާރުގަދަ ވައިގެ ގުގުރުމާއި އެންމެ ގިނައިން ވާރޭވެހުން ހުއްޓެވެ. މި އޮނިގަނޑުގެ ސަބަބުން، މަތީ ފަށަލައިގެ ވައިގެ މިސްރާބާއި ސަބްޓްރޮޕިކަލް ރިޖް، މިސަރަހައްދުގައި ސައިކްލޯންތައް ދަތުރުކުރާ މިސްރާބު ކަނޑައަޅާ ހައި-ޕްރެޝަރު ބޭންޑެއްގެ ސަބަބުން އެނބުރެމުން، ކަނޑުގެ މަތީގައި ދަތުރުކުރިއިރު އޭގެ ބާރުމިން ދެމެހެއްޓިއެވެ.
ސައިންސްވެރިން ވިދާޅުވާ ގޮތުގައި، މިތޫފާނުގެ ބާރުމިނަށް ބޮޑެތި މޫސުމީ ބަދަލުތަކުގެ އަސަރު ކޮށްފައިވާނެއެވެ. މޫސުމަށް އަންނަ ބަދަލުތަކާއި އިންޑިޔާ ކަނޑުގެ ޑިޕޯލް (Indian Ocean Dipole) ފަދަ ސަރަޙައްދީ ކަނޑުގެ ދައުރުވުންތަކުގެ ސަބަބުން އާދަޔާ ޚިލާފަށް ހޫނުވެފައިވާ ހުޅަނގު އިންޑިޔާ ކަނޑަކީ ތޫފާންތައް އުފެދުމަށް އެކަށީގެންވާ މާޙައުލެކެވެ. ކަނޑު ހޫނުވުމަކީ ފެން ގިނައިން ހިކި، ތެތްކަން މަތިވެ، އަދި ގިނަ ލޭޓެންޓް ހޫނުކަން ލިބޭ ކަމެކެވެ. މި ހުރިހާ ކަމެއްގެ ސަބަބުން ތޫފާންތައް ވަރުގަދަވެ އަދި ހަލުވިކަމާއެކު އުފެދެއެވެ.
ދިތުވާ އުފެދުމުން އިންޑިޔާ ކަނޑުގެ މޫސުމަށް އަންނަ ބަދަލުތަކުގެ މުހިންމުކަން ވަރަށް ބޮޑަށް ހާމަވެއެވެ. ދުނިޔޭގެ ހޫނުމިން މަތިވުމާއި މޫސުމީ ވައިބަދަލުވުންތައް ލަފާކުރަން ދަތިވުމާ ގުޅިގެން، މޫސުމާބެހޭ ތަޖުރިބާކާރުން އިންޒާރު ދެނީ މިފަދަ ތޫފާންތައް ގިނަވެ އަދި އެއަށްވުރެ ބާރުގަދަ ވެދާނެ ކަމަށެވެ.





